سفری به گذشته ی فرش ماشینی کاشان
فرش کاشان که معرف حضور همگان هست. همانطور که هر عنوان با ارزشی پیشینه ای اصیل دارد ،فرش ماشینی کاشان نیز گذشته ای پر رمز وراز دارد. این گذشته ای که رمز وراز زیادی درون خود دارد سبب شده که فرش کاشان در جهان معروف شود ونامش برسرزبانها قرار بگیرد. فرش های بافته شده در کاشان در گذشته بیشتر به دست بافت بوده واما اکنون بیشتر فرش ماشینی است. که این فرش ماشینی که در شانه های فرش 700 وفرش1000وفرش1200موجود است تنوع محصولات فرش ماشینی را بالا برده است. در ادامه مقاله در نظر داریم تادر مورد این گذشته مرموز صحبت کنیم تا انتهای مقاله همراهیم کنید.
شهر کاشان از قدیم الایام و گذشته های دور نقش پررنگی در تولید فرش ماشینی کاشان داشته است.اوج شکوفایی شهر کاشان در تولید فرش کاشان در دوره صفویه می باشد.به صورتی که پادشاهان صفوی به هنر بافندگی فرش کاشان بسیار علاقه نشان داده و در دوران حکومتی شاه اسماعیل ،شاه طهماسب کانون های هنری فرش ازجمله : تبریز ،همدان ،شوشتر ، هرات ، کاشان وجود داشته و در زمان شاه طهماسب بافت فرش کاشان به اوج خودش رسید.
در دوران شاه عباس با تاسیس کارگاه های قالی بافی در اصفهان و کاشان هنر قالیبافی به یک هنر ملی ارتقا یافت.
در زمان شاه عباس فرش هایی از طلا و ابریشم در کاشان موجود بود.به طور خلاصه و کلی در بیشتر نقاط کاشان مردم مشغول به بافت فرش دستباف کاشان بودند وهستند ازجمله : فرش کاشان ،جوشقان ،نیاسر ،قمصر و اران و بیدگل را می توان نام برد.
از بزرگانی که در گذشته در زمینه بافت فرش کاشان فعالیت داشتند :استاد نصرالله و استاد افسری اشاره کرد و در زمینه هنر فرش کاشان ، از استادان :کریم پور ،اصفهانیان ، تقدیسی و استادان دیگر را می توان نام که برخی از این بزرگواران هم اکنون نیز در زمینه بافت فرش کاشان فعالیت دارند.
در قدیم در طرح های فرش داخل ترنج و حاشیه و لچك ها از نقوش پرنده و مرغ به اندازه زیاد استفاده میكردند و اکنون از طرح هایی كه در فرش كاشان میتوان به آن اشاره كرد طرح گل های شاه عباسی زیبا و بی نظیر فرش كاشان اشاره كرد. در فرش كاشان دررنگ های به كار رفته رنگ های بسیار زنده و با كنتراست بالا هست از جمله :رنگ های لاكی ، سبز ، انواع خاكی ، پوست پیازی ، گلی و ... میتوان اشاره كرد به طور كلی میتوان بوم و زمینه ی لاكی را مخصوص كاشان دانست و طرح محتشم با زمینه لاكی كه یكی از بافت های فرش دست بافت كاشان است اشاره كرد.
. در كاشان علاوه بر بافت فرش دست بافت ، فرش ماشینی كاشان توسط ماشین های بافت فرش نیز در جایگاه بالایی قرار گرفته است. فرش ماشینی كاشان گونه ای مصنوعی از فرش است كه بر خلاف فرش دست بافت توسط ماشین آلات صنعتی پیشرفته بافت و تولید و به علت سرعت بالای بافت و قیمت مناسب و ارزان بودن مواد اولیه نسبت به فرش دستبافت قیمت مناسب تری را دارا هستند .تاریخ فرش ماشینی در ایران نشان دهنده ی این است که تولید فرش ماشینی تقریبا به 40 سال پیش باز میگردد در اوایل دهه 50 نخستین فرش ماشینی تولید داخل كشور ایران در كارخانجات مخمل و ابریشم كاشان توسط ماشین های بافت مخمل و با الیاف مصنوعی براق و پرز و خاب نسبتا كوتاه و وزن سبك بافت شد و در بازار های فروش روانه شد . فرش ماشینی از استقبال زیادی بین مردم برخوردار شد در این راستا گروه صنعتی بهشهر (خاندان لاجوردی ) كه از كارخانه داران و سرمایه گذاران نیک نام كشور هستند تصمیم به تاسیس شركت تولید فرش ماشینی كاشان به نام شركت صنایع كاشان (فرش راوند )نمودند كه فعالیت خود را در راستای تولید مواد اولیه و ملزومات برای تولید فرش ماشینی كاشان و در نتیجه تولید خود فرش ماشینی شروع کردند. اولین تولید فرش كاشان این گروه صنعتی در سال1353 بود و به بازار ارائه شد كه تدریجا كارخانجات دیگری نیز در جهت تولید فرش ماشینی كاشان با نام های مختلف شكل گرفت. ماشین الات آن زمان دستگاه های تكسیما ، وندویل و از این قبیل دستگاه های قدیم و مربوط به دهه 50 بوده است.